Yaklaşık 60 yıldır Çin işgali altında bulunan Doğu Türkistan’da yaşanan baskı ve hak ihlallerini ortadan kaldırmak için düzenlenen Hür Doğu Türkistan sempozyumu sona erdi. Sempozyuma Doğu Türkistanlı vatandaşlar yoğun ilgi gösterdiler. Sempozyuma dünyanın farklı bölgelerinden gazeteciler, yazarlar, akademisyenler, aydınlar ve insan hakları savunucuları konuşmacı olarak katıldı. Doğu Türkistan’da yaşanan sıkıntılar bütün yönleriyle ele alındı.
Sempozyum iki gün sürerken 4 oturum gerçekleştirildi. Sempozyumun ilk gününde birinci oturuma Ahmet Faruk Ünsal oturum başkanlığı yaparken konuşmacı olarak Prof. Dr. Alimcan İnayet, Prof. Dr. Alaeddin Yalçınkaya, Dr. Ekrem Hicazi, Seyit Tümtürk, Tseten Samdup Chhoekyapa ve Dr. Meryem Hâkim katıldı. Birinci oturumda Doğu Türkistan tarihi, 11 Eylül olayları sonrası Doğu Türkistan konuları konuşuldu.
Birinci günün öğleden sonra düzenlenen ikinci oturumuna ise Ömer Faruk korkmaz oturum başkanlığı yaparken Dr. Ataullah Şahyar, Prof. Dr. Macide Mahluf, Ahmet Faruk Ünsal ve Abdulsalam Abdulgani konuşmacı olarak katıldı. İkinci oturumda gündelik yaşamda yaşanan ihlaller, zorunlu göç, Çin diasporası, soykırım ile etnik ve dini ayrımcılık konularına değinildi.
Sempozyumun ikinci günü de yoğun bir katılım ile gerçekleşti. İlk oturuma Fatma Bostan Ünsal başkanlık ederken, Prof. Dr. Dru Gladney, Ahmet Emin Dağ, Yrd. Doç. Dr. Erkin Emet, Çinli insan hakları aktivisti Dr. Yang Jianli ve Av. Gülden Sönmez birer sunum gerçekleştirdiler. Bu oturumda ise Çin’in değişime direnci, Tianmen olayları, Doğu Türkistan mücadelesi ve sivil toplum kuruluşları gibi konular ele alındı.
Sempozyumun son oturumunda ise Doç Dr. Berdal Aral, Yrd. Doç Dr. Erkin Ekrem, Siraceddin Azizi Şemseddin ve Av. Cihat Gökdemir tebliğlerini sundular.
Son oturumda da konu self determinasyon ve özgürlüğe giden yol oldu.
Sempozyuma iştirak eden katılımcılar organizasyonun sonunda salondan mutlu ayrıldıklarını ifade ederken, bu sempozyumun bir milat olmasını temenni ettiler. Daha önce Doğu Türkistan konusuna bu kadar kapsamlı bir şekilde girilmediğini söyleyen katılımcılar bu tarz etkinliklerin artması gerektiğini dile getirdiler.
AK Parti Konya Milletvekili Hüsnü Tuna, Saadet Partisi İstanbul İl Başkanı Erol Erdoğan, Büyük Birlik Partisi İstanbul İl Başkanı Bayram Karaca, Doğu Türkistan Vakfı Genel Başkanı Hamit Göktürk, Doğu Türkistan Maarif ve Dayanışma Derneği Başkanı Hidayet Oğuzhan, Dünya Uygur Kurultayı Başkan Yardımcısı Seyit Tümtürk de konuşmalarıyla sempozyuma destek oldular.