UCM’nin Temyiz Mahkemesi, Savcılık makamının İsrail’in UCM’de yargılanamayacağı gerekçesiyle yapmış olduğu başvuruyu usule aykırı bularak reddetti ve savcıya iade etti.
UCM Savcısı Fato Benasouda’nın Mavi Marmara’da savaş suçu işlendiğini kabul etmesine rağmen, işgalci İsrail’i UCM’de yargılamamak için aradığı hukuk yolları Temyiz Mahkemesi’nde karşılık göremedi. Mahkeme, “Savcının yeterli inceleme yapmadan İsraillilerin yargılanamayacağı kararını yeniden gözden geçirmesi” için Savcının itirazını reddederek, kendisine yapılan başvurunun usule aykırı bir yol arayışı olduğunu beyan etti.
Hatırlanacağı üzere İsrailli yönetici ve askerlerin Mavi Marmara gemisinde işledikleri suçlar için 14.05.2013 tarihinde Mavi Marmara gemisinin bayrak devleti olan Komorlar Devleti adına, Hollanda-Lahey’de bulunan UCM’ye başvuru yapılmıştı. Başvuru dosyasına Roma Statüsüne taraf olan Kamboçya ve Yunanistan da taraf olarak eklenmişti.
UCM Savcılığı, “İsrail’in Mavi Marmara saldırısında savaş suçu işlediğini, Gazze üzerindeki etkin kontrolü devam ettiği için “işgalci” statüsünde olduğunu, Gazze Özgürlük Filosunda yer alan tüm katılımcıların uluslararası hukukta korunan sivil statüsünde olduğunu, İsrail’in ve askerlerinin Filo’daki yolcuların sivil olduğunu bildiği halde saldırıyı gerçekleştirdiğini” tespit etmişti. UCM Savcılığı bu tespitleri sıralarken “İsrail’in meşru müdafaa tezlerini tartışmaya değer bulmadığına” değinmiş ve “hayatını kaybedenlerin otopsi raporları değerlendirildiğinde; baştan, ayaklardan, boyundan defalarca vurulduklarını ve en az 5 kişinin bitişik atış mesafesinden vurularak öldürüldüğünü” belirtmişti.
Savcılık aynı zamanda bu suçlarda mağdur olan ve ölen sayısının UCM’nin yargı yetkisine girecek oranda yoğun olmadığı (“GRAVITY” ilkesi) gerekçesiyle soruşturma yetkisinin bulunmadığına karar vermişti.
İsrail, Mavi Marmara’da işlediği suçlar nedeniyle yargılanmaktan muaf kalmak ve ceza alma riskini bertaraf edip hesap sorulamaz ve hukuk tanımaz politikalarını devam ettirebilmek için her türlü yoğun çaba içerisine girmiştir.
UCM Savcılığının kararında “İsrail’in Mavi Marmara saldırısında ‘SAVAŞ SUÇU’ işlediği” tespit edildiği halde “suçun ağırlık derecesi” gerekçe gösterilerek soruşturmanın nihayete erdirilmesine karşı Komor Devleti Avukatları ve Mavi Marmara mağdur avukatları 29.01.2015 tarihinde “Savaş Suçu İşleyen İsrail’in Cezalandırılması” için itiraz dilekçesi vermişti. Ön inceleme mahkemesinde görülen bu itirazda Mahkeme Mavi Marmara avukatlarını haklı bulmuştu. Yargılama usulünde yeri olmadığı halde Savcı UCM Temyiz Mahkemesine başvurarak, İsrailli suçluların yargılanmaması için bir yol arayışına gitmişti. Temyiz Mahkemesi’nin Savcının bu başvurusunu da 06.11.2015 tarihi (dün) itibariyle reddetmesiyle, Savcılığın İsrailli yönetici ve askerlerin sanık sandalyesine oturmalarını engellemek için hukuki hiçbir gerekçesi kalmadı.
UCM Savcısı ya İsrail baskısına boyun eğerek UCM’nin bütün meşruiyetini kaybetmesine sebep olacak, ya da artık UCM’nin kuruluş amacına uygun olarak İsrailli suçluları sanık sandalyesine oturtacaktır.
Mavi Marmara vakası Filistin-İsrail arasındaki ihtilaftan ve Gazze ablukasından ayrı bir vaka değildir. Uluslararası Ceza Mahkemesinin kuruluş amacı ve sorumluluğu ‘adaleti sağlamak’tır. UCM’nin kuruluşu, adalet beklentisi içerisinde olan birçok mağdura bir umut olmuştur. Ancak UCM, kurulduğu günden bugüne yaptığı yargılamalardaki tutumu nedeniyle sürekli eleştirilmiştir. Mavi Marmara dosyası ile bu kıskaç tamamen daralmıştır.
UCM Savcısı soruşturmada, saldırının ölçeğine, niteliğine, eylemin şekline ve etkisine bakarken ağırlaştırıcı faktörleri gösterebilecek kanıtları gözardı etmeden savaş suçunun sabit olduğu vakadaki suçluları derhal yargılanmaya başlamalıdır.
UCM Mavi Marmara dosyası hakkında teknik bilgi:
Başvuru Tarihi : 14 Mayıs 2013
Başvurucu Devletler : Komorlar Devleti, Yunanistan, Kamboçya
Suç : Savaş Suçu
Sanıklar :
1. Shimon Peres, İsrail Başkanı
2. Benjamin Netenyahu, İsrail Başbakanı
3. Ehud Barak, İsrail Dönem Savunma Bakanı
4. Avigdor Lieberman , İsrail Dönem Dışişleri Bakanı
5. Gabi Ashkenazi, İsrail Dönem Genelkurmay Başkanı
6. Eliezer Alfred MArom, İsrail Dönem Deniz Kuvvetleri Komutanı
7. Amos Yadlin, İsrial dönem İstihbarat Başkanı
8. Tal Russo, İsrial Mavi Marmara Saldırısı Komuta Merkez Kumandanı
9. Diğer emir veren ve uygulayan tüm siyasi, sivil ve askeri sorumlular.
