Mülteci; ırkı, dini, tabiiyeti, belli bir toplumsal gruba mensubiyeti veya siyasi görüşü sebebiyle zulüm görmekten haklı nedenlerle korku duyan ve bu sebeple başka bir ülkede yaşayan kişidir. Mülteciler uluslararası koruma altına alınırlar. Çalışma, barınma, sağlık, eğitim, hareket özgürlüğü gibi hakları, koruması altında oldukları mekanizma tarafından sağlanır. Fakat sadece “mülteci” olarak tanımlanan kişiler yasal koruma alarak sığındıkları ülkede yaşamlarına devam edebilmektedirler. Ancak günümüz dünyasında, resmî mülteci statüsü alamayan milyonlarca insan, kendi ülkeleri içerisinde, ara bölgelerde veya sığındıkları ülkelerde gayriinsani şartlarda yaşam mücadelesi vermektedirler.
Birleşmiş Milletler Yüksek Komiserliğinin her yıl yayınladığı ve hükümetlerin ve partner sivil toplum kuruluşlarının derlediği verilere ve kurumun kendi kayıtlarına dayanan Küresel Eğilimler raporuna göre, 2013 yılı sonu itibariyle zorla yerinden edilen kişi sayısı 51.2 milyona ulaşmıştır.
Yerlerini, yurtlarını, ailelerini, akrabalarını terk etmek zorunda kalan mülteciler kimi zaman kamyon kasalarında, konteynerlerde, hınca hınç dolduruldukları teknelerde umut yolculuğuna çıkmaktadır. Ancak bu yolculukları çoğu zaman ölüm ve yaşam arasında gidip gelen bir trajediye dönüşmektedir. Varabildikleri noktalarda ise ilerisini göremedikleri bir bekleyiş veya belirsizlikle karşı karşıya kalmaktadırlar.
Türkiye, mülteci üreten coğrafyalara yakınlığı ve Avrupa ülkelerine geçmek isteyenler için bir geçiş ülkesi olarak görülmesi nedeniyle göç hareketlerinin merkezinde yer almaktadır.2011 yılından bu yana Türkiye’ye sığınan Suriyeli sayısı 1 milyon rakamını aşarken bölgede yaşanan çatışmaların devam etmesi nedeniyle bu rakamlar her geçen gün artmaktadır.
İHH’nın mültecilere yönelik çalışmaları
İHH, kuruluşundan bu yana dünyada çeşitli sebeplerle mülteci/muhacir konumuna düşmüş insanlara yardım ulaştırmak için aralıksız çalışıyor. Faaliyetlerinin önemli bir bölümünü mültecilere yönelik gerçekleştiren vakfımız, 1992-95 Bosna Savaşı’ndan bu yana elini uzatabildiği savaş ve afet coğrafyalarında yaşanan mülteci sorunlarının çözümü ile ilgili olarak bir yandan temel ihtiyaç malzemeleri yardımı yaparken bir yandan da mülteci/muhacirlerin karşı karşıya kaldıkları zorluklar hakkında kamuoyunu bilgilendirme amaçlı yayınlar yapıyor, toplantılar düzenliyor. Son dönemde özellikle Suriye’deki çatışmalardan kaçarak Türkiye’ye sığınan mültecilere yönelik hem Türkiye’de (Hatay, Gaziantep, Kilis, Şanlıurfa, Kahramanmaraş, Osmaniye, Adıyaman, Adana) hem de Suriye içinde sınıra yakın bölgelerde toplanan insanlara yardım malzemeleri ulaştıran vakfımız, aynı zamanda Arakan’da Müslüman Rohingyalara karşı girişilen katliamlardan kaçarak Bangladeş’e sığınan çok sayıda Arakanlı mülteciye de yardım ediyor. Yine geçtiğimiz aylarda Mali’de yaşanan çatışmalardan kaçan binlerce insan İHH’nın yardım ulaştırdığı mülteciler arasında yer alıyor.
Her türlü mahrumiyeti yüklenerek yerini yurdunu geride bırakan bu insanların acılarını dindirebilmek, ihtiyaçlarını giderebilmek için hiçbir ayrım yapmaksızın 1992 yılından bu yana çalışan İHH, bugüne kadar Kosova, Çeçenistan, Irak, Afganistan, Sudan, Arakan, Somali ve Pakistan gibi birçok bölgede yerinden edilen yüz binlerce kardeşimizin yanında yer aldı.